Liczba godzin: |
15
|
Limit miejsc: |
(brak limitu) |
Zaliczenie: |
Zaliczenie na ocenę |
Rygory zaliczenia zajęć: |
zaliczenie na ocenę
|
Literatura uzupelniająca: |
Dyszak A., Laskowska E., Żak-Święcicka, Fonetyczny i fonologiczny opis współczesnej polszczyzny. Skrypt dla studentów filologii polskiej, Bydgoszcz 1997
Dyszak A.S., Benenowska I., Od głoski do zdania. Cz. I. Wiadomości, roz. O głosce, Bydgoszcz 2009
Wiśniewski M., Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 1997.
|
Metody dydaktyczne: |
wykład konwersatoryjny wykład kursowy
|
Metody dydaktyczne - inne: |
wykład zdalny, prezentacja multimedialna, praca studenta z podręcznikiem
|
Literatura: |
Dłuska M., Fonetyka polska, Warszawa – Kraków 1986
Gramatyka współczesnego języka polskiego pod red. S. Urbańczyka, t. Fonetyka i fonologia, Kraków 1995
Klebanowska B., Interpretacja fonologiczna zjawisk fonetycznych w języku polskim, Warszawa 1990
Ostaszewska D., Tambor J., Podstawowe wiadomości z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Katowice 1993
Wierzchowska B., Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław 1980
|
Efekty uczenia się: |
- wiedza
student rozróżnia fonetykę i fonologię, wymienia metody badawcze fonetyki, nazywa narządy mowy i opisuje ich funkcje, posługuje się alfabetem fonetycznym, rozpoznaje cechy głosek, omawia pojęcia fonetyczne i fonologiczne
- umiejętności
student rozpoznaje zjawiska fonetyczne w ciągu fonicznym, znajduje przykłady poznanych zjawisk w tekstach, używa alfabetu fonetycznego w zapisie tekstu mówionego, wyjaśnia różnice między zapisem ortograficznym wyrazów a ich wymową, wyjaśnia rolę systemu fonologicznego w porozumiewaniu się
- kompetencje społeczne
student dostrzegając różnice fonetyczne między użytkownikami języka z różnych regionów Polski, docenia zróżnicowanie wewnętrzne polszczyzny jako elementu dziedzictwa kulturowego kraju
|
Metody i kryteria oceniania: |
1. Metoda oceniania: trzy kolokwia pisemne (sukcesywnie - po zakończeniu odpowiednich cyklów wykładów).
2. Kryteria oceniania:
- na ocenę dostateczną
student odróżnia fonetykę od fonologii, definiuje podstawowe pojęcia fonetyczne i fonologiczne, rozpoznaje i klasyfikuje głoski, wskazuje warianty fonemów i typy opozycji fonologicznych;
- na ocenę dobrą
student opisuje najważniejsze zjawiska fonetyczne i fonologiczne, definiuje podstawowe i szczegółowe pojęcia z zakresu fonetyki i fonologii, rozpoznaje i klasyfikuje głoski oraz wylicza ich cechy, wskazuje i nazywa warianty fonemów i uzasadnia różnice między nimi, rozróżnia typy opozycji fonologicznych
- na ocenę bardzo dobrą;
student opisuje, porównuje i ocenia zjawiska, procesy fonetyczne i fonologiczne, definiuje podstawowe i szczegółowe pojęcia z zakresu fonetyki i fonologii oraz ilustruje je przykładami, znajduje cechy głosek i porównuje głoskę z fonemem (formułuje wnioski), rozróżnia warianty fonemów i stosuje odpowiednie ich nazwy, uzasadnia różnice między nimi i podaje przykłady, klasyfikuje opozycje fonologiczne, interpretuje je na przykładach oraz wskazuje warunki neutralizacji opozycji, opisuje ich wpływ na rozróżnienie znaczeń.
|
Zakres tematów: |
1. System językowy i jego podsystemy.
2. Podsystem fonologiczny języka polskiego.
3. Fonetyka jako nauka o wymowie i jej działy.
4. Pojęcie głoski jako zespołu cech akustycznych i artykulacyjnych.
5. Narządy mowy i ich funkcje artykulacyjne.
6. Pojęcie głoski jako typu dźwięku.
7. Klasyfikacja głosek polskich wg różnych kryteriów.
8. Klasyfikacja spółgłosek.
9. Samogłoski i trójkąt samogłoskowy.
10. Asynchroniczna artykulacja głosek.
11. Organizacja ciągu fonicznego (sylaba, akcent, intonacja).
12. Reguły fonotaktyczne.
13. Głoska a fonem.
14. Opozycje fonologiczne.
15. Neutralizacje opozycji fonologicznych (upodobnienia głosek).
16. Alofony i ich typologia (upodobnienia głosek).
|