Geochemia krajobrazu dolin rzecznych 1500-RDW-Z35GKDR-SP
Wykład (WYK) Semestr zimowy 2022/23

Z. Migaszewski, A. Gałuszka. Geochemia środowiska. Wydawnictwo Naukowe PWN SA.Warszawa, 2016.

Andrews J.E., Brimblecombe P., Jickells T.D., Liss P.S., 2000, Wprowadzenie do geochemii środowiska, Wyd. Nauk.-Techn., Warszawa.

Migaszewski Z.M., Gałuszka A., 2007, Podstawy geochemii środowiska, Wyd. Nauk.-Techn., Warszawa

W01 – student ma podstawową wiedzę na temat występowania pierwiastków we wszechświecie, geochemicznego zróżnicowania

poszczególnych sfer ziemi, geochemicznego funkcjonowania krajobrazów [K_W01]

W02 – student identyfikuje się i potrafi opisać podstawowe procesy geochemiczne kierujące obiegiem pierwiastków w przyrodzie ze

szczególnym uwzględnieniem środowiska wodnego [K_W06]

W03 – student posiada wiedzę na temat zlewni rzecznej [K_W06]

U01 – student posiada umiejętność zastosowania metod geochemicznych oraz interpretacji wyników badań geochemicznych w ocenach

stanu środowiska przyrodniczego oraz mechanizmów jego funkcjonowania [K_U02]

U02 – student potrafi wykonywać obliczenia hydrochemiczne oraz zna podstawowe metody przedstawiania wyników analiz

geochemicznych [K_U03]

U03 – student potrafi ocenić i wyjaśnić znaczenie czynników i procesów kształtujących właściwości chemiczne środowiska wodnego

[K_U07]

K01 – student potrafi świadomie wykorzystać zdobytą wiedzę geochemiczną w opracowaniach dotyczących funkcjonowania dróg

wodnych [K_K01]

Zaliczenie na ocenę - test

Zasady oceniania:

Procent prawidłowych odpowiedzi – Ocena

0-50% – niedostateczny (2)

51-60% – dostateczny (3)

61-70% – dostateczny + (3,5)

71-80% – dobry (4)

81-90% – dobry + (4,5)

91-100% – bardzo dobry (5)

1. Powstanie, ewolucja, budowa i skład pierwiastkowy głównych geosfer: skorupa ziemska, atmosfera, hydrosfera, biosfera. Zewnętrzne

strefy Ziemi.

2. Podstawowe pojęcia z zakresu krystalografii, mineralogii i petrologii. Rodzaje wiązań w sieciach krystalicznych, struktura kryształu,

elementy symetrii kryształu, polimorfizm, izomorfizm, diadochia, zjawisko paragenezy, minerały główne, poboczne i akcesoryczne,

struktura i właściwości krzemianów, budowa i właściwości minerałów ilastych.Podstawowe parametry i czynniki geochemiczne.

3. Główne procesy chemiczne przebiegające z udziałem gazów atmosferycznych i ich znaczenie w środowisku: fotosynteza; przemiany

azotu w atmosferze, węgiel w atmosferze i jego przemiany, przemiany związków siarki w atmosferze, zjawisko kwaśnych opadów:

warunki powstawania i skutki w środowisku. Obieg pierwiastków. Charakterystyka geochemiczna wybranych pierwiastków.

4. Nauka o geochemii dolin rzecznych i nanosach. Geochemia hydrosfery: budowa cząsteczki wody, właściwości fizyczno-chemiczne

wody; funkcjonowanie układu węglanowego; klasy warunków utleniająco-redukcyjnych w środowisku naturalnym; skład chemiczny wód w

rzekach kontynentalnych, uwarunkowania kształtowania się składu chemicznego wód w czasie transformacji wód opadowych w odpływ

rzeczny; chemizm wód stref aeracji i saturacji; obieg biochemiczny roztworów; chemizm wód rzecznych; rzeki i żywe substancje: bentos,

plankton, najton, nekton.

5. Skład rzecznych i morskich wód. Typy wód rzecznych. Formy i aktywność migracji pierwiastków: wpływ uwarunkowań środowiskowych

na ruchliwość pierwiastków; migranty aktywne; migracja powietrzna pierwiastków; migracja wodna; migracja grawitacyjna; migracja

biologiczna; współczynnik migracji wodnej Perelmana; współczynnik sorpcji biologicznej.

6. Skład i cechy geochemiczne osadów rzecznych. Rola rzek w procesie wietrzenia. Wielkość i szybkość erozji i denudacji na

kontynentach. Skład chemiczny piasków w zależności od typu aluwia. Zróżnicowanie elementów przy rzecznej sedymentogenezie.

Rzeczna dolina jako system geochemiczny.

7. Geochemiczne zasady i cechy nanosowej lito- i rudogenezy. Chemiczne procesy wodne w rzecznych dolinach. Migracja pierwiastków

chemicznych w rzecznych dolinach. Wtrącenie pierwiastków w rzecznych osadach. Litogeochemiczne facji nanosów.