| Liczba godzin: |
15
|
| Limit miejsc: |
(brak limitu) |
| Zaliczenie: |
Zaliczenie na ocenę |
| Rygory zaliczenia zajęć: |
zaliczenie na ocenę
|
| Literatura uzupelniająca: |
Dyszak A., Laskowska E., Żak-Święcicka M., Fonetyczny i fonologiczny opis współczesnej polszczyzny. Skrypt dla studentów filologii polskiej, Bydgoszcz 1997;
Dyszak A.S., Benenowska I., Od głoski do zdania. Cz. I. Wiadomości, Bydgoszcz 2009 (roz. O głosce).
|
| Metody dydaktyczne: |
wykład konwersatoryjny
wykład kursowy
|
| Metody dydaktyczne - inne: |
wykład, prezentacja multimedialna, praca studenta z podręcznikiem
|
| Literatura: |
Dłuska M., Fonetyka polska, Warszawa – Kraków 1986.
Dyszak A.S., Benenowska I., Od głoski do zdania. Cz. I. Wiadomości, Bydgoszcz 2009 (roz. O głosce).
Gramatyka współczesnego języka polskiego pod red. S. Urbańczyka, t. Fonetyka i fonologia, Kraków 1995.
Klebanowska B., Interpretacja fonologiczna zjawisk fonetycznych w języku polskim, Warszawa 1990.
Ostaszewska D., Tambor J., Podstawowe wiadomości z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Katowice 1993.
Wierzchowska B., Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław 1980.
Wiśniewski M., Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 1997.
|
| Efekty uczenia się: |
- wiedza
student odróżnia fonetykę i fonologię, wymienia metody badawcze fonetyki, nazywa narządy mowy i opisuje ich funkcje, posługuje się alfabetem fonetycznym, rozpoznaje cechy głosek, omawia pojęcia fonetyczne i fonologiczne
- umiejętności
student rozpoznaje zjawiska fonetyczne w ciągu fonicznym, znajduje przykłady poznanych zjawisk w tekstach, używa alfabetu fonetycznego w zapisie tekstu mówionego, wyjaśnia różnice między zapisem ortograficznym wyrazów a ich wymową, wyjaśnia rolę systemu fonologicznego w porozumiewaniu się
- kompetencje społeczne
student dostrzegając różnice fonetyczne między użytkownikami języka z różnych regionów Polski, docenia zróżnicowanie wewnętrzne polszczyzny jako elementu dziedzictwa kulturowego kraju
|
| Metody i kryteria oceniania: |
1. Metoda oceniania: trzy kolokwia pisemne (sukcesywnie - po zakończeniu odpowiednich cyklów wykładów).
2. Kryteria oceniania:
- na ocenę dostateczną
student odróżnia fonetykę od fonologii, definiuje podstawowe pojęcia fonetyczne i fonologiczne, rozpoznaje i klasyfikuje głoski, wskazuje warianty fonemów i typy opozycji fonologicznych;
- na ocenę dobrą
student opisuje najważniejsze zjawiska fonetyczne i fonologiczne, definiuje podstawowe i szczegółowe pojęcia z zakresu fonetyki i fonologii, rozpoznaje i klasyfikuje głoski oraz wylicza ich cechy, wskazuje i nazywa warianty fonemów i uzasadnia różnice między nimi, rozróżnia typy opozycji fonologicznych
- na ocenę bardzo dobrą;
student opisuje, porównuje i ocenia zjawiska, procesy fonetyczne i fonologiczne, definiuje podstawowe i szczegółowe pojęcia z zakresu fonetyki i fonologii oraz ilustruje je przykładami, znajduje cechy głosek i porównuje głoskę z fonemem (formułuje wnioski), rozróżnia warianty fonemów i stosuje odpowiednie ich nazwy, uzasadnia różnice między nimi i podaje przykłady, klasyfikuje opozycje fonologiczne, interpretuje je na przykładach oraz wskazuje warunki neutralizacji opozycji, opisuje ich wpływ na rozróżnienie znaczeń.
|
| Zakres tematów: |
System językowy i miejsce podsystemu fonologicznego wśród innych jego podsystemów.
Fonetyka jako nauka o głoskach i jej działy. Narządy mowy.
Głoska jako dźwięk i jako typ dźwięku.
Klasyfikacja głosek polskich.
Trójkąt samogłoskowy.
Asynchroniczna artykulacja głosek.
Organizacja ciągu fonicznego (sylaba, akcent, intonacja, uproszczenia grup spółgłoskowych).
Głoska a fonem.
Alofony i ich typologia. Powstawanie alofonów pozycyjnych
Opozycje fonologiczne.
Neutralizacje opozycji fonologicznych.
Reguły fonotaktyczne.
|
