Liczba godzin: |
15
|
Limit miejsc: |
(brak limitu) |
Zaliczenie: |
Zaliczenie na ocenę |
Literatura uzupelniająca: |
Karpowicz T., Kultura języka polskiego: wymowa, ortografia, interpunkcja, Warszawa 2012 (część: Wymowa).
Koneczna H., Zawadowski W., Przekroje rentgenograficzne głosek polskich, Warszawa 1951.
Słownik wymowy polskiej, pod red. M. Karasia i M. Madejowej, Kraków 1977.
|
Metody dydaktyczne: |
ćwiczenia konwersatoryjne ćwiczenia laboratoryjne
|
Metody dydaktyczne - inne: |
obserwacja wymowy głosek, analiza rentenogramów, analiza tekstu fonetycznego, praca z podręcznikiem, dyskusja;
|
Literatura: |
Dłuska M., Fonetyka polska, Warszawa – Kraków 1986.
Dyszak A.S., Benenowska I., Od głoski do zdania. Cz. I. Wiadomości, Bydgoszcz 2009 (roz. O głosce).
Gramatyka współczesnego języka polskiego pod red. S. Urbańczyka, t. Fonetyka i fonologia, Kraków 1995.
Klebanowska B., Interpretacja fonologiczna zjawisk fonetycznych w języku polskim, Warszawa 1990.
Ostaszewska D., Tambor J., Podstawowe wiadomości z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Katowice 1993.
Wierzchowska B., Fonetyka i fonologia języka polskiego, Wrocław 1980.
Wiśniewski M., Zarys fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego, Toruń 1997.
|
Efekty uczenia się: |
- wiedza:
student nazywa narządy mowy i opisuje ich funkcje, wymienia metody badawcze fonetyki, zna sposoby zapisu wymowy (alfabet fonetyczny), rozpoznaje głoski uwzględniając ich miejsce i sposób artykulacji oraz stopień zbliżenia narządów mowy, rozpoznaje też warunki koartykulacji; definiuje najważniejsze terminy z zakresu fonetyki i omawia pojęcia fonetyczne;
- umiejętności:
student znajduje przykłady poznanych zjawisk fonetycznych w tekstach zapisanych alfabetem fonetycznym, student rozpoznaje zjawiska fonetyczne w ciągu fonicznym, wyjaśnia zjawisko koartykulacji, używa alfabetu fonetycznego w zapisie tekstu mówionego, wyjaśnia różnice między zapisem ortograficznym wyrazów a ich wymową oraz wyjaśnia rolę czynnika fonetycznego w komunikowaniu się;
- kompetencje społeczne:
student docenia różnice fonetyczne między użytkownikami języka z różnych regionów Polski, widząc w tym element dziedzictwa kulturowego kraju
|
Metody i kryteria oceniania: |
1. Metody oceniania: bieżąca ocena aktywnego i merytorycznego udział w zajęciach, 3 sprawdziany (w tym: samodzielny zapis fonetyczny dłuższego tekstu).
2. Kryteria oceniania:
- na ocenę dostateczną:
student uczestniczy aktywnie w zajęciach, nazywa narządy mowy, rozpoznaje cechy głosek i zjawiska fonetyczne w ciągu fonicznym, pisze alfabetem fonetycznym, stosuje reguły fonotaktyczne w zapisie tekstu;
- na ocenę dobrą
student uczestniczy aktywnie w zajęciach, nazywa narządy mowy i opisuje ich funkcje, rozpoznaje cechy głosek i wyjaśnia zjawiska fonetyczne w ciągu fonicznym, pisze alfabetem fonetycznym, stosuje reguły fonotaktyczne w zapisie tekstu, poprawnie zapisuje fonetycznie zjawiska fonologiczne;
- na ocenę bardzo dobrą
student uczestniczy aktywnie w zajęciach, nazywa narządy mowy i opisuje ich funkcje, rozpoznaje cechy głosek i klasyfikuje głoski, wyjaśnia zjawiska fonetyczne w ciągu fonicznym, pisze alfabetem fonetycznym, stosuje reguły fonotaktyczne w zapisie tekstu, bezbłędnie zapisuje tekst fonetyczny.
|
Zakres tematów: |
Sposoby i reguły slawistycznego zapisu fonetycznego.
Miejsca i sposoby artykulacji spółgłosek polskich – analiza rentenogramów.
Rozpoznawanie i opis narządów mowy oraz ich funkcji.
Ćwiczenia w zapisie fonetycznym (umiejętność stosowania alfabetu fonetycznego).
Ćwiczenia w rozpoznawaniu głosek i w określaniu ich cech.
Ćwiczenia w zapisie wymowy polskich samogłosek nosowych (asynchronia).
Ćwiczenia w podziale wyrazów na sylaby, rozpoznawaniu sylab akcentowanych.
Ćwiczenia w zapisie wymowy spółgłosek zmiękczonych wargowych.
Ćwiczenia w zapisie fonetycznym różnic regionalnych i indywidualnych w wymowie ciągów fonicznych.
Rozpoznawanie, nazywanie i zapis fonetyczny upodobnień bez zmiany fonemu.
Rozpoznawanie, nazywanie i zapis fonetyczny upodobnień ze zmianą fonemu.
Zapis fonetyczny dłuższego tekstu z uwzględnieniem poznanych zjawisk fonetycznych.
|